Yaşı benim gibi otuz-beşi geçenlerin tebessümle hatırlayacağı bir otobüsten bahsedeceğim bugün. Blog formatına uymuyor gibi gözükse de anılarınız canlandıkça bana hak vereceksiniz. Geçtiğimiz günlerde Eshot’un Gediz Atölyesi’nde hurdaya ayrılmış otobüslerin arasında İkarus’u görünce, acaba arşivimde çalışırken çektiğim bir fotoğrafı var mıdır diye merak ettim. Lise sonda yarı zamanlı asistanlık yaptığım fotoğraf stüdyosunun negatiflerini Konak’ta bir laboratuvara bırakır, çıktıları beklerken sahil yolunda kendimce fotoğraf çekerdim. O zamandan aklımda kalan birkaç fotoğrafa istinaden otobüslerin hizmetten çekildiği 2009 yılına kadar olan süreci derleyip hoşuma giden bazı fotoğrafları ekledim.

İkarus 280, Macar otobüs üreticisi İkarus’un “200” platformu üzerinde geliştirdiği, işletecek ülke ve şehir şartlarına göre üretildiği için oldukça çok versiyonu olan bir modeli. Ana platform olan 200, 1966 yılında, Bálint György, Oszetzky Károly, Mádi Jenő, Varga Papp József ve 180-556 ve 557 modellerinin tasarımcısı Finta László tarafından tasarlanmış.

Dönemin geleneksel çizgilerinden farklı tasarımı, başarısına önemli katkı sağlamış, müşteri isteğine göre değişebilen teknik özellikleri ise operasyonel açıdan işleri kolaylaştırmış. Yolcular tarafından o dönem en sevilen özelliği, yüksek tavanı ve panoramik camlara sahip olmasıymış. 280’in 1973 yılında başlayan seri üretimi, yetmişe yakın versiyonuyla 2003 yılına dek sürmüş.

İkarus’un İzmir serüveni 1990 yılında İZULAŞ’ın kuruluşundan kısa bir süre sonra MAN ve BMC otobüsleri ile birlikte filosuna eklediği Ikarus 260 Solo modeli ile başlamış. Yakın tarihlerde aynı alt versiyonlar solo ve körüklü olarak İstanbul, Ankara, Eskişehir, Bursa ve Antalya’da da şehir içi toplu ulaşımda kullanılmaya başlanmış. İzmir Büyükşehir Belediyesi, ESHOT tarafından verilen siparişle, İzmir’e özgü üretilen 280.66 modelinin teslim töreni, 20 Mayıs 1992 tarihinde Cumhuriyet Meydanı’nda gerçekleşmiş.

92-170 ile 92-234 filo numaralarıyla İzmir’de çalışmaya başlayan 65 otobüs için, 2+2+2+2 kapı düzeni, 37 oturan 118 ayakta yolcu konfigürasyonu belirlenmiş. Ayrıca Doğu Avrupa’daki birçok versiyonundan farklı olarak, mekanik şanzımanlı MAN-D2866UM01 tipi dizel motorlu olarak tercih edilmişler. İkarus’ların on yedi yıl süren İzmir serüveni, 2009 yılında Mercedes-Benz Conecto G filosunun tamamlanmasıyla sona ermiş. Bu bölümü Konak’ta çektiğim 169-Sahil Yolu Express ile sonlandırıyorum.

Ikarus 280.66 / 92-205

Beni arşive sokan, atölyedeki İkarus’a gelecek olursak, İzmir’de kalan son örneği. Dıştan bazı önemli parçaları eksik olsa da, bana göre hala restore edilebilir bir durumda. Otobüsün içi, çalıştığı son dönemde kendisine ait olmayan ekipmanlarla geçirdiği revizyon sebebiyle ne yazık ki nostaljik havasını kaybetmiş. O fotoğrafları özellikle eklemedim, anılarda nasılsa öyle kalsın. Yine de merak eden olursa ek olarak paylaşabilirim.

Ön tarafta olması gereken IKARUS yazısı muhtemelen çok önce sökülmüş, sağ dikiz aynası yok.

Aracın karoseri ve körük genel olarak iyi durumda. Etrafı diğer otobüsler ve duvar ile çevrili olduğu için tek parça görüntü almak imkansız.

İçeride orijinal olarak kalan nadir objelerden, plaket ve kapı uyarısı.

Kaynak: Eshot – Transport Database and Photogallery-EU