Günümüzde hala ayakta ancak yorgun binasıyla benim gibi otuzlu yaşlarında olanların kapalı futbol sahası olarak hatırlayabileceği, döneminin en büyük ve en popüler sinema salonlarından Yıldız Sineması’ndan bahsedeceğim. Altı aylık ortak bir çalışma sonucu, Yıldız Sineması’nın otuz-beş yıllık serüvenine dair kıymetli objelerini içeren sergi, kısa bir süre önce Basmane Gaziler Caddesi’nin bir diğer kültürel mirası Tarihi Bıçakçı Han’da sinema severlerle buluşmuştu.

Hal böyle olunca, Loca Memuru Yoksa Lütfen Zili Çalınız isimli bu sergi, kent tarihi açısından bu tarz mekanları ziyaret edip belgelemeyi seven biri olarak zihnimde, Yıldız Sineması için geç kaldım düşüncesi oluşturmuştu. Sinema olarak evet, lakin mekan olarak geç kalmamışım.

1950’li yıllarda Basmane çevresindeki İkbal, Kulüp ve Büyük sinemalarıyla beraber Güneş isminde yazlık bir sinemayken, Kazmirci ailesi tarafından satın alınıp, dönemin çok dışında bir tasarımla tavanına açılır kapanır bir havalandırma sistemi yaptırılır. Sinemanın adının geceleri bu sistem sayesinde gözükebilen yıldızlardan geldiği söylenir. Raj Kapoor’un meşhur Avare’si, Türkiye’de ilk kez İstanbul’dan önce İzmir’de burada gösterime girer, aynı dönemde sahnesi Moulin Rouge’a ev sahipliği yapar.

İlerleyen yıllarda perdeye yakın iki kolonun görüşü engellemesi sebebiyle tadilat geçirmesine karar verilir. İzmir’in birçok simge yapısının mimarı olan Erdoğan Tözge tarafından tekrar inşa edilir ve günümüzdeki ismiyle İzmir Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği Zeki Müren konseriyle 22 Mart 1957 yılında tekrar açılır. Ağırlıklı olarak yabancı filmler oynar, 1988 yılına dek birçok konser, tiyatro ve etkinliğe ev sahipliği yapar. 1988’de sinema faaliyetlerini sonlandıran mekan, spor tesisi olarak işletilmeye devam eder. Yıldız Sineması, günümüzde kente kazandırılmak amacıyla projelendirilmiş durumda. Yaklaşık yetmiş yaşındaki binanın ikinci katta bulunan masa tenisi ve bilardo salonu ise kapandığı günkü haliyle duruyor.

Tarihi Bıçakçı Han’ın sergiden bağımsız bir bölümünde Yıldız Sineması’nın arşiv çalışmalar devam ediyor.

Kaynaklar: Eski İzmir Sinemaları ve Yıldız Sineması: Mekân, Toplum, Seyir – Dilek Kaya – 2017, Visit İzmir / Destinasyon(14918), 2023