Eski İzmir’in kale yerleşimi ve gözetleme noktalarında bugün, kullanmayı ilk öğrendiğim harita olan 1:25.000’lik eski topografik haritalarda, Ekin Gediği mevkisi olarak geçen Çobanpınarı’ndayız. Diğer tahkimatlara pek benzemediği için olsa gerek, burası diğerlerine nazaran ilgimi çeken bir konum. Güneyindeki Büyükkale gibi, Yamanlar Dağı’nın Bayraklı ve Bornova’yı ayıran kuzey-güney doğrultusunda uzanan kolu üzerinde, eski ismiyle Alurca yani Doğançay köyünün tam doğusundayız.

Yakın döneme kadar küçük patikalar ve yangın emniyet şeridi haricinde üzerinde iz olmayan bu arazinin doğusu şimdilerde toplu konut etapları içerisinde kalmış. Küçükkale tepesi de kısmen şantiye alanı içerisinde kaldığı için buradan Büyükkale’ye ilerlemek, sanıyorum artık pek mümkün değil. İsmini bu dizide sıkça duyduğunuz George Bean, alanda tabanı dikdörtgen biçimde, polygonal taşlardan oluşan ve yaklaşık bir metre kalınlığında duvarları görülen bir kale kalıntısından söz etmiş. Bahse konu kalıntılar kısmen kaçak kazı tahribatına uğramış olsa da, arazide dolaşırken kolaylıkla seçilebiliyor. Geniş bir alana yayılmış çeşitli keramik parçaları ve kaleden bağımsız kesme taşlar düzlükte göze çarpıyor.

Yerleşimin bu mevkiye kaymasıyla birlikte, muhtemelen kaybolan diğer konumlar gibi burası da yakın zamanda bu listeye dahil olacak. Çobanpınarı, kuzeybatısında Sancaklıkale ve yaklaşık bir buçuk kilometre güneyindeki Büyükkale’nin görüş alanında yer alıyor. Ayrıca, Smyrna’ya ulaşan sahil yolunu görmesiyle, kısmen körfeze hakim bir diğer tahkimat olarak, Eski İzmir’in stratejik noktalarından biri.

Kaynak: The Defences of Hellenistic Smyrna – George Ewart Bean – 1959 – Arkaik ve Klâsik Dönem’de Smyrna’nın Dış Savunması Üzerine Gözlemler – Ersin Doğer, İsmail Gezgin – 1998